De Staat gaat in cassatie tegen het verbod om Amerikaanse onderdelen van F-35 gevechtsvliegtuigen naar Israël te exporteren, laat demissionair minister Geoffrey van Leeuwen (Buitenlandse Handel) maandag weten. Maar de levering aan Israël zal in afwachting van die definitieve uitspraak wel worden stopgezet.
Het gerechtshof in Den Haag oordeelde eerder op de dag dat de doorlevering van onderdelen van de F-35 binnen zeven dagen moet worden gestopt. Er is volgens het hof een duidelijk risico dat met de Israëlische F-35's ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht in de Gazastrook worden gepleegd.
Het kabinet is "natuurlijk teleurgesteld" en is het "volstrekt en principieel oneens" met de uitspraak, zegt Van Leeuwen. De uitvoer is niet onrechtmatig, houdt het kabinet vol. Het gerechtshof heeft volgens de bewindsman onvoldoende rekening gehouden met het feit dat het aan de Staat is om zijn buitenlandbeleid vorm te geven en gaat daarom in cassatie. Dat betekent dat de Hoge Raad de uitspraak nog eens tegen het licht houdt.
Wel zal de minister "natuurlijk" de uitspraak van het hof intussen "helemaal" uitvoeren. "Dat zal ongetwijfeld gebeuren voordat de cassatie er is", want het kan wel even duren voor de Hoge Raad zich uitspreekt. Hoelang dat op zich laat wachten, en hoelang de export dus stil zou kunnen liggen, kan Van Leeuwen nog niet inschatten. "Maar dat zal enige tijd duren."
Het is "te vroeg om te zeggen" wat Israël van de uitspraak zal voelen, meent de VVD-minister. Hij wijst erop dat de F-35-samenwerking veel bondgenoten omvat die elkaar kunnen helpen.
Intussen zal het kabinet bondgenoten en partners proberen te overtuigen "van de blijvende betrouwbaarheid van Nederland in het F-35-project". Er staat veel op het spel, vreest Van Leeuwen. Hij vindt het nog te vroeg om te zeggen of Nederland bijvoorbeeld het logistieke knooppunt voor F-35's in het Brabantse Woensdrecht zou kunnen kwijtraken. Hij gaat "in overleg met partners om te zorgen dat dat niet gebeurt". Hij hoopt in dat overleg "oplossingen te vinden om dat F-35-project, wat cruciaal voor ons is, voor de veiligheid van Nederland en onze partners staande te houden".
In het vonnis staat dat Nederland onderdelen voor de F-35's aan Israël zou kunnen blijven leveren als die niet dienen voor de strijd in de Gazastrook. Israël zou ze dan wel kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld de strijd tegen Hezbollah aan zijn noordgrens. Van Leeuwen gaat "alle mogelijkheden bekijken. We moeten echt de kleine lettertjes van het vonnis nog bestuderen."
