Deze week wilde het grondpersoneel van KLM acht uur lang staken. Nota bene aan het begin van de zomervakantie. Op een moment dat duizenden mensen op reis willen of moeten. Eindelijk naar familie in Marokko, Suriname, Turkije of de Antillen. Naar rust, naar herstel, naar herinneringen. Voor velen geen luxe, maar soms noodzaak.

Wat dacht men bij de vakbonden? Eigen ego, profilering of machtsstrijd binnen de bond eerst? Dat de reiziger een gegijzelde pion is in een cao-spel? Alsof de reiziger geen belasting betaalt, geen bijdrage levert aan ons economisch systeem? Dit was geen staking meer, dit was een aanstaande publieke ontwrichting, een gijzeling. Denk eens aan draagvlak. Maar gelukkig greep de rechter in. Terecht.

De rechtbank was glashelder: deze actie zou leiden tot onaanvaardbare veiligheidsrisico’s, operationele chaos en mogelijk agressie op de werkvloer. 161.000 passagiers in de topdrukte werden gegijzeld in een arbeidsconflict waar zij echt niets mee te maken hebben. Niet alleen mensonterend en ontwrichtend, maar vooral maatschappelijk on-ver-ant-woord.

FNV en CNV wijzen het loonbod van KLM een eenmalige uitkering van 1.000 euro in 2025 en 2,5 procent structurele verhoging in 2026 arrogant af. Niet wereldschokkend, maar wel concreet. Doe mij dan maar die duizend euro. Toch willen de bonden ook niet verder praten. Daarmee zeggen ze eigenlijk: liever chaos over de rug van de reiziger en mogelijke agressie dan een compromis. Wat is dit voor een egoïstische, minder briljante en gevaarlijke houding?

Dan het grootste gemis? De internationale realiteitszin. Terwijl de Nederlandse luchtvaartsector wordt beknot met extra belastingen, krimpbeleid en vooral politieke framing van vliegen als ‘milieuzonde’, stimuleren landen als Turkije, de Golfstaten en China hun luchtvaart met vele miljarden. Dáár vecht men voor werkgelegenheid en internationale bereikbaarheid. Hier beknibbelen we erop. Deze bonden zouden juist tegen deze scheefgroei keihard moeten knokken en niet tegen die gezinnen die hun brood verdienen dankzij Schiphol. Hier missen zij werkelijk de internationale realiteitszin. In de luchtvaart heet dat ‘situational awareness’.

Deze vakbonden moeten de spiegel pakken maar vooral: durven kijken en ego aan de kant zetten. Want zij is geen activistisch pamflet, maar een institutie met zeer grote verantwoordelijkheid zoals Lech Walensa en Wim Kok dat in de jaren tachtig deden. Zij moet beschermen, plannen en verbinden. Niet ontwrichten en gijzelen.

Laat stakingen een allerlaatste redmiddel zijn, niet een druk- of chantagemiddel. Zorg nu eens dat cao-onderhandelingen projectmatig verlopen met een akkoord vóórdat de oude afloopt. Heb je hulp nodig? Als piloot kan ik al veertig jaar excellent plannen, dus vraag mijn expertise! Bescherm werkgelegenheid. Bouw mee aan een concurrerende, fatsoenlijke Nederlandse luchtvaartsector. Dat is jouw taak, daar zit het werk in. En verlies vooral de reiziger niet uit het oog. Zij betalen indirect jouw rekeningen.

Want achter elke passagier zit een verhaal. Een verpleegkundige die even bijtankt. Een ouder die zijn/haar kind naar oma brengt. Mensen die met hun belasting het collectief draaiend houden inclusief een vakbond. Zij verdienen groot respect en waardering. Geen chaos of gijzeling.

De rechter greep geheel terecht in. Nu is het de tijd dat de vakbond weer ver vooruitkijkt en ook over de internationale grenzen. Niet ideologisch, maar strategisch. Niet blind, maar internationaal bewust en verbindend.

Dus zorg voor draagvlak en ga eens een nieuwe cao overleggen voordat de oude afloopt! Ja je kan het. In eenvoudigheid ligt de oplossing.