Achim Aksit werkt bij Albert Heijn als vakkenvuller. Hij is twintig. Hij moet van de veertienhonderd euro die hij verdient er tweehonderd afstaan om Karel van Dendermonde, ook twintig, tandarts te laten worden.

Deze Karel krijgt na zijn afstuderen van de bank meteen een soepele lening voor een tandartsenpraktijk. Dat kan, want de overheid zorgt dat hij de rest van zijn leven vijfduizend euro per maand zal verdienen in een kartelvormig zorgsysteem.

Achim gaat een minder rooskleurige toekomst tegemoet: hij weet dat voor zijn dertigste ontslagen zal worden, omdat hij tegen die tijd te duur is om vakken te vullen.

Antoinette, ook twintig, volgt een HBO-opleiding. Op haar school lopen tweehonderd hoogbetaalde mensen rond. Nog niet de helft van hen geeft daadwerkelijk les. Weer de helft daarvan laat zich nauwelijks zien op school, want die heeft het te druk met zijn of haar eigen 'consultancy'. Het is deze lieden begonnen om de drieduizend euro netto die ze maandelijks ontvangen, en om de riante emolumenten.

Omdat het onderwijs zo slecht is, presteren de leerlingen ondermaats. Om subsidie te blijven ontvangen verlaagt de directie de exameneisen. Antoinette’s diploma straks is zowel peperduur als waardeloos.

Sander zit op een vliegschool. Hij doet goed zijn best, want hij heeft voor zijn opleiding een ton geleend. En van een baan is hij daarna bepaald niet verzekerd. Gelukkig werken zijn instructeurs en de ondersteunende staf keihard, om hem op de snelste wijze goed te leren vliegen. De resultaten tellen, want de concurrentie tussen de vliegscholen is moordend.

Concurrentie en vrije markt hebben een uiterst efficiënt opleidingssysteem voor piloten doen ontstaan: AIS, DFA, EAA, KLS, Martinair, RLS, Stella, VSA. Gewone bedrijven, die een goed product willen leveren, om daarmee winst te maken.

De 'general aviation' leert ons dat een goed en effectief onderwijssysteem mogelijk is.

Misschien dat onze bestuurders er eens een kijkje zouden moeten nemen. In plaats van de GA het leven zuur te maken met torenhoge accijnzen en tarieven, om het krakkemikkige Nederlandse onderwijssysteem te financieren.

Goof Bakker