Dit weekend is het tien jaar geleden. Waar was je tijdens deze ongelooflijke en onbegrijpelijke gebeurtenissen? Bijna iedere volwassene kan deze vraag zonder enige moeite beantwoorden. Zelf zat ik bij mijn belastingadviseur en werd gebeld door een televisieprogramma: “Er is een vliegtuigje in een wolkenkrabber in New York gevlogen, kun je hierover iets zeggen?”

Hoe ik ook nadacht, ik kon me er geen voorstelling bij maken. Binnen een half uur veranderde de wereld. Ik heb de hele verdere dag in radio en televisiestudio’s gezeten en geprobeerd iets zinnigs te zeggen bij de huiveringwekkende beelden die uit Amerika binnen kwamen. Al vrij snel was het duidelijk dat deze hele actie eigenlijk helemaal niets met vliegtuigen te maken had. Het ging over terroristen, die deze keer toevallig een paar van die prachtige vliegtuigen hadden misbruikt voor hun verschrikkelijke doel. Het hadden net zo goed boten, treinen of bussen geweest kunnen zijn. Ze hadden ook gifgas kunnen gebruiken of de waterleiding van de een of andere stad kunnen besmetten.

Hoe dan ook, onze wereld is veranderd sinds die dag, nu tien jaar geleden. Security is een belangrijk onderdeel geworden van onze samenleving, zeker in de wereld van de luchtvaart. Er is een nieuwe industrie ontstaan waarbij wereldwijd honderdduizenden mensen werk hebben gevonden. Misschien zijn zij er zelfs blij mee. Ik niet.

Ik vind het verschrikkelijk. Iedere dag word ik uitgekleed en betast, net als u en mijn vele collega’s. Als ik daar een opmerking over maak, moet ik oppassen om niet direct in de boeien geslagen te worden en te eindigen in een donkere kerker.

Het feit dat ik zelf dagelijks een vliegtuig in handen heb en de neus daarvan overal naar toe kan sturen is voor de veiligheid van ondergeschikt belang. Het feit dat er in iedere cockpit een messcherpe bijl aan de wand hangt, telt ook totaal niet mee. Als ik een flesje water of een iets te scherp nagelschaartje in mijn tas heb, dan is dat blijkbaar wel van het grootste belang.

De wereld staat al tien jaar op zijn kop. Van de twee miljard passagiers die er jaarlijks met het vliegtuig op stap gaan, zijn er ongeveer precies twee miljard die precies hetzelfde willen als u en ik. Veilig en ongestoord van A naar B vliegen. Dat er zieke geesten op deze wereld rondlopen die het nodig vinden om zoveel mogelijk medemensen kapot te maken, is inmiddels wel bekend. Maar het is een illusie om te denken dat je die met strenge veiligheidscontroles kunt tegenhouden.

Deze zomer was het raak in Noorwegen. Morgen kan het een schoolplein in Almere zijn. Of een tunnel in Zeeuws Vlaanderen. De enige manier om dit soort terreur te stoppen, is proberen te ontdekken wie zich aan het voorbereiden is. Internet, mobiele telefoons en geheime diensten. Dat zijn de steekwoorden.

Ik denk terug aan de tijd van voor 11 september 2001. Passagiers konden een kijkje in de cockpit nemen. Als andere passagiers een Arabisch gewaad aan hadden, dan was dat een aardige bezienswaardigheid. Ik ben blij dat ik die tijd ook heb meegemaakt.

Jan Cocheret
[email protected]