Chaos in luchtvaartland. De ene na de andere airline lijkt om te vallen, gestrande reizigers aan hun lot overlatend. Het Britse Monarch Airlines stond al jaren aan de rand van de afgrond en het door oliedollars gesponsorde Etihad Airways raakte uitgekeken op dure speeltjes airberlin, Darwin en Alitalia. Wat blijft er straks over?
De luchtvaartmarkt blijft groeien. Uit recente IATA-cijfers blijkt dat het aantal luchtreizigers de komende twintig jaar verdubbelt. De wereldbevolking groeit, de reislustige middenklasse nog harder. Intussen dalen de ticketprijzen door felle concurrentie en is de netto opbrengst per passagier minimaal.
De grootste groei verwacht de IATA in Azië en Afrika, waar de luchtvaart nu écht tot bloei komt. Niet voor niets publiceren grote vliegtuigbouwers om de haverklap naar boven bijgestelde leveringsverwachtingen voor markten als China en India.
Waar in veel bloeigebieden de sector door de overheden gereguleerd wordt – staatsbelangen in China worden maar langzaam afgebouwd en in India mag een airline pas na vijf jaar bewezen binnenlandse operaties ook internationaal vliegen - heeft de deregulering in Europa en de VS juist gezorgd voor bonte lappendeken van traditionele luchtvaartmaatschappijen, prijsvechters en vakantievliegers. Waar de markt in de VS is uitgedund tot drie grootmachten (United, Delta en American) en een handvol succesvolle kleinere spelers (Southwest, JetBlue, Alaska Airlines, Spirit, Frontier et cetera) strijden in Europa eindeloos veel meer spelers op een veel kleinere markt.
Samengaan of verdwijnen
Het gevolg voor de Europese luchtvaart lijkt onontkoombaar: consolidatie. Volgens experts bestaat de markt over een paar jaar uit circa vijf belangrijke partijen: de International Airlines Group (IAG) met daarin British Airways, Iberia, Vueling, Level en Aer Lingus, Air France-KLM met Air France, KLM, Transavia, HOP! en Joon, de Lufthansa Group met Lufthansa, Eurowings, Brussels Airlines, SWISS en Austrian Airlines en de prijsvechters Ryanair en easyJet. De rest gaat failliet, wordt opgeslokt of speelt nauwelijks een rol van betekenis meer.
Gaan er dus nog meer namen verdwijnen? Absoluut. Zitten ‘we’ met KLM veilig? Het lijkt er wel op. Sentimenten ten spijt, de tijd dat elk land zijn eigen trotse luchtvaartmaatschappij nodig had is vervlogen. Hoe jammer dat ook voor de diversiteit mag zijn. Het is echter wel te hopen dat de luchtvaartreuzen na de consolidatieslag niet vergeten op de passagier te letten en blijven investeren in kwaliteit. Want de reuzen uit het nabije en verre oosten zitten bepaald niet stil…
