“What the … is going on at your airport?”. Mijn buitenlandse collega keek mij tijdens de borrel vragend aan. Na de beelden van de soms kilometers lange rijen, had hij iets gelezen over minder vluchten op Schiphol. Eerlijk gezegd wordt het luchtvaartbeleid en de Schipholproblematiek met de dag ingewikkelder. Afgezien van goed ingelezen en goed georganiseerde omwonenden van de luchthaven snapt de doorsnee burger er geen fluit meer van.
Ik legde dus in mijn beste Engels uit dat al sinds 2015, vooruitlopend op een nieuw vast te stellen Luchthavenverkeerbesluit (LVB), gevlogen wordt via het zogenaamde Nieuwe Normen- en Handhavingstelsel. Dat noemen we in Nederland ‘anticiperend handhaven’. Dat nieuwe stelsel is beter dan het oude stelsel met handhavingspunten, maar het wijkt hier en daar uiteraard af van het oude LVB en dat vinden omwonenden natuurlijk niet leuk.
Ik liet het preferentieel baangebruik even buiten beschouwing en vervolgde: nu wil de minister plotsklaps stoppen met anticiperend handhaven vanwege de geluidsoverlast en is hij gekomen met een krimpplan van 500.000 naar 440.000 vluchten per jaar. Lastig natuurlijk, want het kabinet wil graag de netwerkfunctie van Schiphol behouden. De EU-regels verbieden echter dat het kabinet gaat bepalen wie wel en wie niet op Schiphol mag vliegen. Vandaar de minister stelt dat het ook niet minder dan 440.000 mag worden.
Om een reductie van 60.000 vluchten eerlijk te verdelen is er internationaal een model: de Balanced Approach. Dat gaat de minister ook volgen, maar alleen in de verkeerde volgorde. Reden voor KLM en anderen om weer een kort geding te starten, want de minister had eerst de Balanced Approach moeten volgen en op basis daarvan een besluit nemen. Mijn collega keek mij glazig aan.
Oké, neem dan een nieuw LVB, zou je zeggen. Tja, maar daar is weer een natuurvergunning voor Schiphol voor nodig. Voor die natuurvergunning is het nodig om de stikstofuitstoot te beperken, ook al is die uitstoot zeer klein. De boosheid bij de Tweede Kamer over de uitkoop door Schiphol van wat boeren hiervoor, liet ik wijselijk achterwege.
“Nitrogen emissions? You mean greenhouse gas?”, antwoordde mijn collega. Ik moest hem corrigeren. CO2 is wat anders. Ook daarvoor komen grenzen in Nederland in de vorm van een CO2-plafond. Dat is niet op basis van Europese regels of zo, maar gewoon een eigen, nationale zelfkastijding.
Ik vervolgde: “Maar waar ik mij echt zorgen over maak, is dat de minister onder het motto ‘netwerkkwaliteit’ wil gaan bepalen welke Schiphol-bestemmingen belangrijk zijn en welke niet. Nou, dan snap je wel dat Rhodos het aflegt tegen New York. Maar, bracht hij hier tegen in, jullie hebben toch voor vakantievluchten een nieuwe luchthaven klaar? Ik zuchtte en nam nog een slok. Ik wist even niet op de vertaling van ‘Sint Juttemis’ in het Engels te komen.
