LUXEMBURG - Het Gerecht van het Europees Hof van Justitie verklaart de goedkeuring door de Europese Commissie van de herkapitalisatie van Lufthansa van 6 miljard euro in 2020 door de Duitse regering nietig. Het dagelijks EU-bestuur maakte volgens het gerecht verschillende beoordelingsfouten bij het besluit om de coronasteun goed te keuren.
De zaak was aangespannen door Ryanair en Condor Flugdienst. Volgens de twee luchtvaartmaatschappijen zou de maatregel hun positie als rechtstreekse concurrenten van de Lufthansa-groep op een groot aantal vliegroutes en markten wezenlijk aantasten.
De herkapitalisatie gebeurde in het kader van de coronapandemie. Door de reisbeperkingen waren veel vluchten vanaf begin 2020 niet mogelijk en daardoor kwam de Duitse luchtvaartmaatschappij financieel in het nauw. De Duitse overheid sprong daarom bij en meldde de herkapitalisatie van 6 miljard euro op 12 juni 2020 bij de Europese Commissie aan. De Bondsrepubliek kocht ongeveer 300 miljoen euro aan aandelen, nam een 'stille' deelneming van ongeveer 4,7 miljard euro die niet in aandelen kon worden omgezet en hielp met nog 1 miljard euro via een soort converteerbare obligatie. Ook stelde de KfW Bankengruppe voor 3 miljard aan leningen beschikbaar.
Regels versoepeld
Op dat moment had de EU vanwege de pandemie de strenge staatssteunregels tijdelijk versoepeld om regeringen in staat te stellen bedrijven in moeilijkheden te ondersteunen, maar wel onder een aantal voorwaarden. Goedkeuring van de commissie bleef nodig. En die kreeg Berlijn, maar volgens Ryanair en Condor niet volgens de regels.
Volgens het Gerecht, een onderdeel van het EU-hof, maakte de commissie bij haar besluit inderdaad verschillende beoordelingsfouten. Ze ging er ten onrechte van uit dat Lufthansa niet kon lenen op de financiële markten en beoordeelde de marktmacht van de Duitse luchtvaartmaatschappij op bepaalde luchthavens verkeerd. Ook werd er geen mechanisme ingebouwd om Lufthansa te stimuleren het geld terug te betalen door bijvoorbeeld aandelen terug te kopen.
Lufthansa stelde destijds dat het bijna onmogelijk was om kapitaal op de markt op te halen, omdat investeerders weinig vertrouwen hadden in de luchtvaartsector. Dat veranderde pas in de loop van 2021. Lufthansa heeft inmiddels alle benutte staatssteun terugbetaald en de Staat heeft sinds september vorig jaar ook niet lange een belang.
De commissie kan in beroep gaan tegen het arrest van het gerecht maar die actie heeft geen opschortende werking. Volgens een woordvoerder wordt de uitspraak bestudeerd. Lufthansa laat hetzelfde weten. Onduidelijk is of Lufthansa de toegekende staatssteun moert terugbetalen. Een woordvoerder van het EU-hof zegt er juridische onzekerheid is ontstaan en dat de zaak zich nog jaren kan voortslepen. Ryanair noemt de uitspraak een "triomf voor eerlijke concurrentie en consumenten in de EU."
