DEN HAAG - Het is vrijdag 17 juli precies een jaar geleden dat vlucht MH17 van Malaysia Airlines vanaf Schiphol vertrok richting Kuala Lumpur en later boven het oosten van Oekraïne hoogstwaarschijnlijk werd neergeschoten met een BUK-raket. Alle 298 mensen aan boord kwamen hierdoor om het leven, onder wie 196 Nederlanders. De afwikkeling van de ramp is nog altijd gaande en schuldigen zijn nog niet aangewezen.
Na de ramp heeft de Nederlandse bergingsmissie tot april gewerkt aan het veiligstellen en ophalen van de menselijke resten, hun persoonlijke bezittingen en bewijsmateriaal op de plaats van de ramp. Het resultaat hiervan was dat op twee Nederlandse slachtoffers na alle omgekomen inzittenden zijn geïdentificeerd. Volgens minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) is de kans “zeer klein'' dat de laatste twee alsnog worden geïdentificeerd.
De bergingsmissie heeft ook bewijsmateriaal verzameld voor het strafrechtelijk onderzoek naar de verantwoordelijken voor de tragedie. De wrakstukken van de Boeing 777-200ER zijn voor onderzoek overgebracht naar vliegbasis Gilze-Rijen.
Voor het Openbaar Ministerie in Nederland dat dit onderzoek leidt, is het scenario dat de 777 met een BUK-raket is neergeschoten, het meest waarschijnlijk. “We komen steeds dichterbij wettig en overtuigend bewijs'', zei hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke eind juni. De onderzoekers zijn nog niet zo ver dat verdachten “formeel'' zijn geïdentificeerd. Wel is er zicht op een groep mogelijke betrokkenen.
In het onderzoek zijn meer dan honderd getuigen gehoord. Het gaat onder meer om lokale inwoners, hulpverleners en journalisten die vlak na de crash ter plekke zijn geweest. Onderzocht wordt ook hoe het mogelijk is dat het toestel daar op 17 juli 2014 nog vloog, terwijl bekend was dat er in het gebied luchtdoelraketten werden gebruikt.
Onderzoek
CNN meldde woensdag op gezag van één bron die het conceptrapport van de Nederlandse Onderzoeksraad Voor Veiligheid (OVV) zou hebben ingezien, dat het erop lijkt dat pro-Russische rebellen verantwoordelijk zijn voor het neerhalen van de MH17. De OVV onderzoekt de oorzaak van de ramp, maar wilde niet ingaan op de berichtgeving van CNN.
Er zou volgens CNN in het rapport ook kritiek zijn op Malaysia Airlines. De luchtvaartmaatschappij zou de NOTAM’s (notice to airmen) van andere landen genegeerd hebben, en bleef over het oorlogsgebied vliegen. British Airways, Air France, Delta, Qantas, Korean Air, Cathay Pacific en China Airlines vlogen al langer niet meer boven het gebied. Verschillende andere airlines, onder meer KLM, Lufthansa, Singapore Airlines en Air India, deden dat wel.
De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) verwacht in de eerste helft van oktober de eindrapporten van het onderzoek naar de crash met vlucht MH17 te kunnen publiceren. Onderzoeksinstanties zijn verplicht om een jaar na dato te berichten over de voortgang van het onderzoek naar de crash.
Herdenkingsbijeenkomst
Inmiddels hebben zeker zestienhonderd nabestaanden zich aangemeld voor de herdenkingsbijeenkomst voor de ramp vrijdag in Nieuwegein. De Stichting Vliegramp MH17 heeft de herdenking georganiseerd.
Familie, vrienden en bekenden van de slachtoffers gaan dan praten, maar ook muziek maken en dansen. Tijdens de plechtigheid worden ook de namen van alle slachtoffers opgelezen. Nabestaanden hebben het programma zelf samengesteld. Verder is premier Mark Rutte te gast, net als de ministers Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie), Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) en Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) en staatssecretaris Wilma Mansveld (Infrastructuur en Milieu). Vlaggen hangen vrijdag in het hele land halfstok. Premier Rutte heeft voor deze dag een vlaginstructie ingesteld.
