Schipholtopman Jos Nijhuis wil geen Luchtvaarttafel. Hij heeft geen zin om weer met de luchtvaartsector aan een tafel te zitten voor het spreken over problemen en plannen. Jos vindt dat hij het goed doet en gaat tot nu toe met niemand in debat - ik daag hem uit. Hij beantwoordt het liefst geen vragen, dat past niet in zijn dictatoriale aanpak rond Schiphol en vooral Lelystad Airport.
Jos Nijhuis laat ook de presentatie van zijn jaarcijfers plannen op precies hetzelfde moment als de presentatie van de jaarcijfers van Air France-KLM in Parijs, waar zich dan alle luchtvaartdeskundige journalisten en analisten bevinden. Hij organiseert de recente overhandiging van de vergunning voor de aanleg van Lelystad Airport - uitnodiging 24 uur tevoren - als het merendeel van de luchtvaartjournalisten zich boven de oceaan bevindt op de terugweg van een KLM-openingsvlucht naar Bogota.
Jos Nijhuis duldt geen kritische kanttekeningen en vragen, maakt dan steevast ruzie. Hij deed dat met oud KLM-president Peter Hartman aan wie hij een verkeerde trof en hij doet dat met kritische journalisten, die steevast op zijn lijst van persona non grata worden gezet. En hij deed dat nog onlangs met René Klawer, de voorzitter van VNO-NCW West, koninklijk onderscheiden wegens grote verdiensten voor reis- en luchtvaartwereld, tegen wie hij in een zaal vol luchtvaartpubliek sneerde: "Ik zie u alleen maar op feesten en partijen." En weer had de Schiphol-directeur er een legertje vijanden bij. Jos Nijhuis is een ruziemaker, geen teamspeler, zo valt ook te horen in zijn managementteam.
Intussen legt de in de luchtvaartsector aangeduide 'Schrik van Schiphol' het fundament voor de verzwakking van onze nationale luchthaven. Hij doet dat met de aanleg van een spookluchthaven bij Lelystad. Kosten zeker 200 miljoen euro. De hele luchtvaartsector is tegen, geen maatschappij wil er heen, al laat een enkele maatschappij 'enige' belangstelling uit concurrentieoverwegingen blijken. Hij zet de plannen door, doet dat door geen rekening te houden met de enorme bedreigingen en opkomst van de luchthavens in het Midden Oosten en niet te vergeten Istanboel. Hij doet dat ook met het weigeren deel te nemen aan een Luchtvaarttafel, onder de koepel van VNO NCW, om in een bepleite hechte samenwerking van luchthaven, luchtverkeersleiding, luchtvaartmaatschappijen en overheden de concurrentiepositie van mainport Schiphol, waar maar mogelijk veilig te stellen.
Jos Nijhuis, niet gespeend van doorwrochte luchtvaartkennis, houdt niet van meedenkers en pottenkijkers. Jos duldt als accountant geen tegenspraak. Eén en één is twee en de rendementseis van 6,7 procent opgelegd door de minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem, wordt gehaald. Dus waarom gezeurd over de toekomst van banenmotor Schiphol op lange termijn? De daders liggen dan op het kerkhof of in een hangmat op de Vanuatu Eilanden.
Of voor de luchtvaart en vreemd genoeg niet Schiphol-verantwoordelijke staatssecretaris Wilma Mansveld alle kaalslag, die zij in de luchtvaartsector aanricht, mag worden aangerekend, begint twijfelachtig te worden. Of deze 'lady in black', symbolisch of niet, met al haar hoofdpijndossiers - milieu, luchtvaart, spoorwegen en andere ellende - nog wel competent en toerekeningsvatbaar is, is de vraag die breed in de luchtvaartsector wordt gesteld.
Je zou er uiteindelijk ook gestoord van worden met alle problemen terwijl je baas, minister Melanie Schultz van Haegen, nummerborden met de nieuwste cijfer/lettercombinatie op auto's schroeft of chauffeurloze autootjes demonstreert. Zo'n baan wil iedereen wel. Of loopt Wilma aan de hand van ambtenaren, waartoe gemakshalve ook Schiphol president Jos Nijhuis maar moet worden gerekend, als een olifant door de zorgvuldig opgebouwde porseleinkast. Zo hier en daar douceurtjes en succesjes achterlatend voor politieke vriendjes.
Neem oud-PvdA milieuminister en luchtvaarttegenstander Hans Alders, die de aan zijn tafel eerder gestelde limiet voor Schiphol zomaar zag zakken van 510.000 vluchten naar 500.000 vluchten. Of het het stads- en provinciebestuur van Groningen, dat met de vrijwel zekere dood van de luchthaven bij Eelde van geluidsoverlast en een zorgenkindje wordt verlost. Wilma maakt iedere regioluchthaven namelijk verantwoordelijk voor de kosten van luchtverkeersleiding. Groningen Eelde Airport sloeg terecht direct alarm. De kosten worden daardoor zo hoog, dat vrijwel zeker sprake is van de doodsteek voor het noordelijke vliegveld. Zo help je dus een luchthaven om zeep. En tegelijk een leuke verrassing voor alle socialistische vriendjes in Groningen, waar de staatssecretaris politiek is opgegroeid. In the war you never leave a friend behind!
Lelystad is nu eenmaal een prestigeproject, aanvankelijk van de Schiphol-topman, die sinds zijn aantreden een spoor van ruzie heeft getrokken. Later ook een prestigeproject van Wilma Manveld en haar, met weinig luchtvaart-dna begenadigde, top blindelings voor de Lelystad-plannen liet meeslepen. Voor alle duidelijkheid: nu betalen alle luchthavens in Nederland gezamenlijk de kosten van de luchtverkeersleiding. Schiphol betaalt dus ook mee in Eelde en dat wil Schiphol niet meer. En dat wekt geen verbazing, want Schiphol probeert met alle middelen Lelystad Airport aan de praat te krijgen, wat vrijwel zeker niet gaat lukken. En dan is Groningen Airport Eelde een sta-in-de-weg. Zo doe je dat dus in een bananenrepubliek en dus ook in Nederland. De politiek? Simpel, die wachten na de Fyra voor dit nieuwe prestigeobject Lelystad Airport gewoon op een volgende parlementaire enquete. Komen ze weer iedere dag op TV.
Arnold Burlage
[email protected]
