DEN HAAG - Het zogeheten ‘aerotoxic syndrome’ door vervuilde taplucht in cabine en cockpit heeft ook in de Tweede Kamer alarmbellen doen afgaan. Kamerlid Dion Graus (PVV) gaat in Den Haag opnieuw om een rondetafeldebat in de commissie Infrastructuur vragen, zegt hij. Dit naar aanleiding van een fors artikel deze week in Luchtvaartnieuws Magazine.
“Ik ben al meer dan tien jaar bezig om dit serieuze probleem, dat door olielekkages in bleed-air uit motoren kan leiden tot zieke crew en zelfs doden, aan te kaarten. Ook de minister is op de hoogte”, aldus Graus. Hij beseft dat hij zich op glad ijs begeeft. “Ja, wij zijn pro-luchtvaart en ik moet oppassen linkse partijen die tegen vliegen zijn, niet in de kaart te spelen. Maar ik wil niet blind en doof zijn voor gifgas dat risico’s oplevert voor professionals en waarschijnlijk een gevaar kan zijn voor veiligheid en gezondheid.”
Graus heeft vorige maand de bekende forensisch patholoog Frank van de Goot in contact gebracht met de Nationale Adviesgroep Cabinelucht onder voorzitterschap van Meiltje de Groot. Van de Goot uitte daar zijn grote zorgen over het mogelijke aerotoxic syndrome, een nog niet erkende beroepsziekte.
Er is volgens Van de Goot gericht onderzoek nodig naar de effecten van stank- en damp-incidenten aan boord op een selecte groep mensen die een ‘gevoelig genoom’ kunnen hebben, vatbaar voor de afbraakproducten van TCP-zenuwgifstoffen. “Het gaat dus niet om een lineaire causaliteit, maar vooral om neurogene en genetische factoren.”
Het zou naar schatting gaan om zo’n vijf procent van veelvliegers. “Als je dat medisch kan bepalen, scheelt dat een hoop ellende. Al bij opleiding en sollicitatie kan daar dan mede op geselecteerd worden”, meent Graus. De luchtvaart in Nederland geeft volgens hem nauwelijks thuis. “Alleen de Corendon-directie staat open voor oplossingen, zoals preventieve maatregelen. Denk aan filters en sensoren in vliegtuigen.”
De Europese veiligheidswaakhond EASA concludeert in de technische FACTS-studie (‘Fresh Aircraft’) dat er in kleine hoeveelheden soms schadelijke stoffen van hete motorolie en hydraulische vloeistoffen meekomen in aangezogen bleed-air uit compressoren, maar dat een direct verband met ernstige gezondheidsklachten van bemanning en frequent flyers nog niet onomstotelijk is vastgesteld.
Muizen
Opvallend is dat dierproeven in dit onderzoek om onduidelijke redenen niet zijn doorgegaan. Wel zijn er praktijktesten in de lucht gedaan. Het rapport spreekt van ‘in potentie functionele neurotoxische symptomen’. Experimenten met muizen, die worden blootgesteld aan opgewekte ‘fume-events’, moeten later alsnog gaan plaatsvinden.
EASA zinspeelt op afstemming met de Amerikaanse FAA om onderhoud-, normerings- en certificatieprocessen te verbeteren. “Indien noodzakelijk zijn filters en sensoren aan te bevelen, maar dat is voorlopig aan de individuele luchtvaartmaatschappijen.”
In 2022 lanceert EASA een driejarige vervolgstudie naar lange termijneffecten van verontreinigde bleed-air.
Lees een uitgebreid artikel over het aerotoxic syndrome artikel in de november-uitgave van Luchtvaartnieuws Magazine. Bestel een los exemplaar in onze webshop, of neem een abonnement om nooit meer een editie te missen.
