SCHIPHOL - Een Airbus A320 en een Embraer 190 zijn elkaar na de start vanaf Schiphol te dicht genaderd. Dat meldt Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL), die het incident heeft onderzocht en verbeteringen doorvoert om een dergelijk voorval in de toekomst te voorkomen.
De gebeurtenis, die door LVNL als ernstig incident wordt geclassificeerd, vond plaats op maandag 2 november 2020. De twee toestellen vertrekken die dag bij een harde zuidwestenwind vanaf de Kaagbaan. De A320 gaat als eerste, een minuut later gevolg door de E190.
Beide vliegtuigen volgen tot aan Rijsenhout dezelfde route. De E190 loopt in op de A320, aangezien het toestel iets sneller vliegt. Ook klimt de Embraer harder dan zijn voorganger.
Coördinatie
Het inlopen van de E190 op de A320 wordt door de luchtverkeersleiding gezien. Er vindt coördinatie plaats tussen de torenverkeersleider en de approachverkeersleider. De A320 is inmiddels de 2.000 voet (610 meter) gepasseerd en overgeschakeld van de torenverkeersleider naar de approachverkeersleider.
Wanneer de E190 de 2.000 voet passeert, krijgt deze nog een aanvullende instructie van de torenverkeersleider. Het gevolg hiervan is dat de approachverkeersleider en de torenverkeersleider onafhankelijk van elkaar aanvullende instructies doorgeven aan de afzonderlijke toestellen om de situatie op te lossen.
Overschrijding
De minimale afstand tussen beide vliegtuigen is circa 3,3 kilometer (1,8 nautische mijl) horizontaal en 0 meter (0 voet) verticaal. De separatienorm is 5,5 kilometer (3 nautische mijl) horizontaal of 300 meter (1.000 voet) verticaal. Op het moment dat de minimale afstand wordt bereikt, vliegen de E190 en de A320 van elkaar vandaan en wordt daarmee de afstand vergroot.
Onderzoek
De snelheid van de E190 in de eerste minuut ná de start ligt hoger dan die van de zwaardere A320, waardoor de onderlinge afstand terugloopt. Daarnaast verloopt de uitklim naar hoogte van de A320 minder gestaag dan de E190, waardoor ook het onderlinge hoogteverschil terugloopt. De harde tegenwind is een factor die in deze context moet worden meegenomen. Omdat beide vliegtuigen op een andere frequentie zaten en er door de betrokken verkeersleiders onderling niet voldoende is gecommuniceerd, is het afstandsverschil tussen de twee toestellen binnen de separatienorm gekomen.
LVNL heeft naar aanleiding van dit voorval middels safety communicatie extra aandacht van luchtverkeersleiders gevraagd om alert te zijn op snelheidsverschillen na de start.
