De CEO's van American Airlines, Delta Air Lines en United Airlines zijn afgelopen week bij elkaar gekomen om gezamenlijk aan te kloppen bij de Obama-regering om te lobbyen voor het reduceren van de toegang voor snelgroeiende concurrenten uit de Golfstaten.

Volgens de CEO's, die de top van de Amerikaanse commerciële luchtvaart vertegenwoordigen, is er sprake van oneerlijke concurrentie van Emirates, Etihad Airlines en Qatar Airways, die overheidssteun ontvangen en de Amerikaanse maatschappijen daarmee in het nadeel brengen.

Norwegian
Ook het Europese Norwegian Air Shuttle moet het ontgelden. Pilotenbonden in de VS willen dat de maatschappij wordt tegengehouden om low cost longhaul-vluchten uit te voeren met goedkoop Aziatisch personeel. De Amerikaanse Transportation Department heeft het geval Norwegian nog in beraad.

De Amerikaanse legacy-maatschappijen, die eerst achter het open skies-principe stonden om hun markten te vergroten, zijn er nu tegen.

Emirates-topman Tim Clark is de lobby niet ontgaan en meldt aan de krant dat hun aanval het moderne luchtvaartsysteem in gevaar brengt. Clark: "Als het open skies-principe ter discussie staat, dan staat de economische liberalisatie ter discussie, iets waar de VS jaren de kampioen in was. Ik hoop dat de regering niet meegaat in deze onzin."

Vorige week spraken top-executives van Delta, American en United met vertegenwoordigers van de Amerikaanse overheid, waaronder transportsecretaris Anthony Foxx. Men vroeg de bestaande open skies-regeling met de Verenigde Arabische Emiraten en Qatar opnieuw te onderhandelen.

Waar de Amerikaanse maatschappijen de hete adem van de Golf carriers beginnen te voelen, hebben hun Europese partners al langer veel last van de concurrentie uit de Golfstaten. De drie grote Amerikaanse maatschappijen hebben allen Europese partners, waar ze samen geld mee verdienen op de trans-atlantische routes: Delta heeft Air France-KLM, American heeft British Airways en United heeft Lufthansa.

Fair skies
Nu Dubai de drukste internationale luchtvaarthub is geworden nemen de zorgen bij de Amerikaanse maatschappijen toe. Delta's topman Anderson is het meest kritisch en spreekt over fair skies in plaats van open skies. Delta probeerde in 2014 te voorkomen dat deze maatschappijen nog langer gegarandeerde leningen krijgen van de Export-Import Bank om Boeing-vliegtuigen te kopen. Anderson probeerde ook te voorkomen dat Emirates ging vliegen van Milaan naar New York.

Volgens Emirates-topman Clark krijgt zijn maatschappij geen subsidie van de regering maar andere maatschappijen uit China, Thailand, Maleisië, Japan en Nieuw-Zeeland wel en hij kan, naar eigen zeggen, nog meer landen opnoemen. Clark voert verder aan dat Golfmaatschappijen routes hebben geopend naar de VS, die nog niet door de Amerikaanse maatschappen worden bediend, zoals Seattle-Hyderabad via Dubai. Clark: "Waar waren Delta, United en American toen de wereld verder globaliseerde?"

Niet alle Amerikaanse maatschappijen zijn tegen de open skies. Robin Hayes, JetBlue's tegenover de krant weten er voorstander van te zijn.