BRUSSEL - Europa riskeert een handelsoorlog met China en India als het doorgaat met het opleggen van het systeem van emissiehandel (ETS) aan niet-Europese maatschappijen. Dit heeft de Association of European Airlines (AEA) donderdag gezegd op een persconferentie in Brussel. De AEA bepleit een mondiaal systeem voor emissiehandel, zoals dat door de internationale burgerluchtvaartorganisatie ICAO is uitgewerkt.

China en India weigeren de regels van de Europese emissiehandel, die sinds 1 januari van kracht zijn, op te volgen en dreigen met sancties als de Europese Commissie niet inbindt. De AEA bepleit een mondiaal systeem voor emissiehandel.

Ook het almaar achterwege blijven van een Single European Sky is een punt waar de leden van de AEA donderdag felle kritiek op leverden. “De Europese politieke leiders moeten een agenda van groei nastreven en daarom 'vruchtbare grond' ter beschikking stellen voor zijn belangrijkste industrieën”, zei voorzitter Bernard Gustin van de AEA na een vergadering van de 34 leden van de AEA in Brussel.

De 34 leden van de AEA overlegden in Brussel met elkaar, in aanwezigheid van Eurocommissaris Siim Kallas van Transport, over de gevolgen van ETS. Sinds 1 januari van dit jaar zijn alle luchtvaartmaatschappijen die van en naar Europa vliegen verplicht de uitstoot van hun vloot op te geven en emissierechten te kopen. Volgens opgaven van de Europese Commissie heeft het overgrote deel van de maatschappijen zich daar aan gehouden. Maar de regeringen van China en India weigeren mee te werken en de gegevens van maatschappijen uit die landen ontbreekt.


Een Airbus A380 van China Southern Airlines. China weigert de ETS-regels op te volgen en dreigen met sancties als de Europese Commissie niet inbindt. Foto: Airbus.

Topman Willie Walsh van IAG, het moederbedrijf van British Airways en Iberia, zei dat het opvolgen van de regels door de meerderheid van de maatschappijen niet moet worden verward met instemming. “Luchtvaartmaatschappijen kunnen niet anders en werken daarom mee, maar niemand is het er mee eens. Het is een arrogante benadering door de EU. Bovendien: China en India zijn twee van de snelst groeiende economieën ter wereld. Als die zich tegen Europa keren heeft dat niet alleen een negatieve uitwerking op de luchtvaart, maar op de hele Europese economie”, aldus Walsh.

Omwegen
"Een handelsoorlog is het laatste waar Europa op zit te wachten te midden van de financiële crisis en de eurocrisis", voegde topman Peter Hartman van KLM eraan toe. Hartman denkt dat een systeem voor emissiehandel in Europa geen enkele zin heeft zolang andere regio's de uitstoot van broeikasgassen niet aanpakken. "EU, let op je zaak. Wat je krijgt is dat maatschappijen die eerst via Europa vlogen nu naar omwegen zoeken. Dat betekent dat er alleen maar meer uitstoot plaatsheeft. Wat heb je aan een geweldig systeem in Europa, terwijl de rest van de wereld het aan zijn laars lapt." Hij waarschuwde er ook voor dat een land als Rusland meer kan gaan vragen voor overvliegrechten. "Onze sector heeft het al zo zwaar, dat kunnen we er niet bij hebben."

Walsh en Hartman benadrukten dat zij niets tegen milieumaatregelen hebben. Siim Kallas was het volgens Hartman op veel punt eens met de AEA. "Kallas is zeer ontvankelijk voor onze klachten. Hij weet dondersgoed wat de impact van de maatregelen is". Maar Kallas zou binnen de Europese Commissie niet op voldoende steun kunnen rekenen. Het is vooral de Eurocommissaris voor Milieu, Connie Hedegaard, die een fel pleitbezorger is van een Europees 'stand alone' op het gebied van emissiehandel. Hedegaard "minacht" de luchtvaart, zei Hartman. "De Eurocommissaris denkt dat wij heel veel geld verdienen, maar zo is het niet. We komen in 2012 uit op een marge van 0,3 procent. Het geld wordt verdiend door monopolisten als de luchthavens en door de vliegtuigfabrikanten."

De AEA verwees donderdag herhaaldelijk naar ICAO. Deze organisatie voor de burgerluchtvaart, die valt onder de Verenigde Naties, ontwikkelt al jaren blauwdrukken voor wereldwijde emissiehandel. Walsh: "Klimaatverandering is een mondiale kwestie en dat vraagt om een mondiale aanpak, zoals in het plan van ICAO."

Door Lolke van der Heide