DEN HAAG - De kosten voor het onderhoud en gebruik van de nieuwe F-35 Lightning II (JSF) zijn twee keer zo hoog dan eerder geraamd. Dat staat in een rapport van de Amerikaanse rekenkamer (GAO). De operationele inzet van de JSF zou hiermee duurder uitvallen dan van de huidige F-16. Volgens staatssecretaris Jack de Vries (Defensie) is de Amerikaanse situatie niet rechtstreeks vergelijkbaar met die in Nederland.
De Vries schrijft in antwoord op kamervragen van het SP-kamerlid Van Velzen dat niet duidelijk is waarop het GAO de vergelijking van de kosten van onderhoud en gebruik van de F-35 en F-16 baseert. “De uitspraken worden in het rapport niet cijfermatig onderbouwd”, aldus de staatsecretaris. Hij stelt dat de Nederlandse situatie verschilt van die in de VS door verschillen op het gebied van onder meer personeelsinzet, onderhoudsconcept, infrastructuur, opleidingen en transport.
Defensie verwacht dat uiteindelijk de onderhoudskosten bij de F-35 worden gedempt door de introductie van het Performance Based Logistics (PBL) systeem. Hierbij stelt fabrikant Lockheed Martin zich garant voor een jaarlijks overeen te komen aantal vlieguren tegen een bepaald tarief. De Vries: “Waar Defensie nu nog betaalt voor onderhoudsinspanningen, zal in de toekomst worden betaald voor inzetbaarheid.”
Genuanceerd beeld
De Vries vindt dat het GAO-rapport over het algemeen een genuanceerd beeld van het JSF-programma biedt. Volgens het GAO is er in 2007 goede vooruitgang geboekt met de JSF en men is positief over het ontwikkelings- en testprogramma van het toestel. Ook wijst het GAO op de steeds concreter wordende internationale samenwerking. Tegelijkertijd waarschuwt het GAO voor mogelijke vertragingen in het programma.
Het JSF Program Office constateerde eerder dit jaar dat de plannen voor drie afzonderlijke processen van het JSF-programma niet meer volledig op elkaar zijn afgestemd. Het gaat daarbij in de eerste plaats om de Low Rate Initial Production (LRIP), in de tweede plaats om de technische testfase die op dit moment gaande is, en in de derde plaats om de komende Initiële Operationele Test en Evaluatie (IOT&E) van de drie JSF-varianten. De kans bestaat dat de ontwikkelingsfase hierdoor moet worden verlengd.
Geringe vertraging
“Als dit zou leiden tot een geringe vertraging van het totale programma zal dit waarschijnlijk goed kunnen worden ingepast in de Nederlandse planning voor IOT&E-deelneming (Initiële Operationele Test en Evaluatie-fase, red.) en het Nederlandse invoeringsschema”, aldus De Vries. Volgens de staatssecretaris is de planningsruimte daarvoor aanwezig, zeker nu Nederland heeft besloten de invoerreeks van de JSF te vertragen.
Volgens De Vries is er vooralsnog geen aanleiding de in 2002 in Nederland gemaakte conclusie dat de JSF het beste toestel is voor de beste prijs ter discussie te stellen. “Defensie heeft vertrouwen in de toekomst van het JSF-programma”, stelt hij. Het kosten die met de aankoop van het geplande aantal van 85 toestellen zijn gemoeid, zijn onlangs vastgesteld op bijna 5,7 miljard euro. Dit is 206 miljoen euro meer dan voorheen.
Van onze redactie
De Vries schrijft in antwoord op kamervragen van het SP-kamerlid Van Velzen dat niet duidelijk is waarop het GAO de vergelijking van de kosten van onderhoud en gebruik van de F-35 en F-16 baseert. “De uitspraken worden in het rapport niet cijfermatig onderbouwd”, aldus de staatsecretaris. Hij stelt dat de Nederlandse situatie verschilt van die in de VS door verschillen op het gebied van onder meer personeelsinzet, onderhoudsconcept, infrastructuur, opleidingen en transport.
Defensie verwacht dat uiteindelijk de onderhoudskosten bij de F-35 worden gedempt door de introductie van het Performance Based Logistics (PBL) systeem. Hierbij stelt fabrikant Lockheed Martin zich garant voor een jaarlijks overeen te komen aantal vlieguren tegen een bepaald tarief. De Vries: “Waar Defensie nu nog betaalt voor onderhoudsinspanningen, zal in de toekomst worden betaald voor inzetbaarheid.”
Genuanceerd beeld
De Vries vindt dat het GAO-rapport over het algemeen een genuanceerd beeld van het JSF-programma biedt. Volgens het GAO is er in 2007 goede vooruitgang geboekt met de JSF en men is positief over het ontwikkelings- en testprogramma van het toestel. Ook wijst het GAO op de steeds concreter wordende internationale samenwerking. Tegelijkertijd waarschuwt het GAO voor mogelijke vertragingen in het programma.
Het JSF Program Office constateerde eerder dit jaar dat de plannen voor drie afzonderlijke processen van het JSF-programma niet meer volledig op elkaar zijn afgestemd. Het gaat daarbij in de eerste plaats om de Low Rate Initial Production (LRIP), in de tweede plaats om de technische testfase die op dit moment gaande is, en in de derde plaats om de komende Initiële Operationele Test en Evaluatie (IOT&E) van de drie JSF-varianten. De kans bestaat dat de ontwikkelingsfase hierdoor moet worden verlengd.
Geringe vertraging
“Als dit zou leiden tot een geringe vertraging van het totale programma zal dit waarschijnlijk goed kunnen worden ingepast in de Nederlandse planning voor IOT&E-deelneming (Initiële Operationele Test en Evaluatie-fase, red.) en het Nederlandse invoeringsschema”, aldus De Vries. Volgens de staatssecretaris is de planningsruimte daarvoor aanwezig, zeker nu Nederland heeft besloten de invoerreeks van de JSF te vertragen.
Volgens De Vries is er vooralsnog geen aanleiding de in 2002 in Nederland gemaakte conclusie dat de JSF het beste toestel is voor de beste prijs ter discussie te stellen. “Defensie heeft vertrouwen in de toekomst van het JSF-programma”, stelt hij. Het kosten die met de aankoop van het geplande aantal van 85 toestellen zijn gemoeid, zijn onlangs vastgesteld op bijna 5,7 miljard euro. Dit is 206 miljoen euro meer dan voorheen.
Van onze redactie
